dr Piotr Ligocki

Ból pleców jest skutkiem wieloletniego, najczęściej równoczesnego oddziaływania środowiska pracy, czynników związanych z aktywnością pozazawodową oraz cech indywidualnych takich, jak: wiek, płeć, budowa ciała, sprawność fizyczna oraz podatność na stres. Zazwyczaj wiążę się on  z przeciążeniem kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym z powodu zbyt dużego nacisku na jego struktury. Również kręgosłup szyjny jest narażony na długotrwałe obciążenia z powodu skurczu mięśni karku, barków i górnej części pleców.

 

W jakich sytuacjach ból pleców  jest wynikiem przeciążenia?

• Gdy długo siedzimy przy stole lub biurku to należy pamiętać o odpowiednio dobranym krześle oraz o korzystaniu z oparcia. Jeżeli długotrwale wykonujemy pracę w pozycji siedzącej należy mniej więcej co godzinę na chwilę wstać, poprzeciągać się z rękami uniesionymi w górę i skłonami na boki. Takie mini-ćwiczenia pozwalają na rozluźnienie mięśni.
• Gdy podnosimy ciężary, to największym błędem jest robienie tego na wyprostowanych nogach i ze zgiętymi plecami. Może to grozić dyskopatią. Również ból dolnej części pleców to przede wszystkim następstwo ciągłego schylania się, np. przy pracy w ogródku. Prace wykonywane na poziomie ziemi powinny być wykonywane na kolanach, co powoduje odciążenie kręgosłupa.
• Długotrwały stres jest kolejną przyczyną przewlekłego bólu kręgosłupa. Przeżywając negatywne emocje, odruchowo napinamy mięśnie, co powoduje zaciskanie naczyń krwionośnych i niedotlenienie mięśni, co wzmacnia ból pleców.
• Nadwaga, szczególnie nagromadzenie tłuszczu w okolicach brzucha, obciąża odcinek lędźwiowy kręgosłupa, co wpływa na zmianę statyki kręgosłupa oraz jego przeciążenie i powoduje patologię zarówno w układzie kostnym, jak i mięśniowym.

 

Kiedy ból pleców jest niebezpieczny?

Jeżeli mamy do czynienia z bólem, który wcześniej się nie pojawiał lub nie możemy sobie kojarzyć jego wystąpienie z naszym „grzechem przeciążenia”, to musimy przeanalizować następujące fakty :

• Czy ból pojawia się w odstępach krótszych niż 1-2 miesiące?
• Czy mamy przyczynę bólu związaną z pracą fizyczną lub przeciążeniem w pracy lub w domu?
• Czy wcześniejsze dolegliwości bólowe zmieniły swój dotychczasowy charakter z podostrego na bardzo silny?
• Czy ból pojawił się w innych miejscach ciała niż dotychczas i czy dotyczy także kości czaszki i kończyn górnych i dolnych?
• Nie pomagają nam dotychczas stosowane leki przeciwbólowe.
• Bólowi towarzyszą inne objawy np.: nudności, krwawienie, zawroty głowy, nadmierna senność, ogólne osłabienie, niedowład kończyn, zaburzenia mowy, częstsze infekcje dróg oddechowych.
• Ból trwa dłużej niż 3 miesiące.
• Ból, który wystąpił po raz pierwszy pojawił się w nocy lub wcześniejsze dolegliwości bólowe, które nie pojawiały się w nocy wybudzają nas ze snu.
• Ból pogarsza lub uniemożliwia codzienne funkcjonowanie (wybudza w nocy lub nie pozwala zasnąć, obniża napęd życiowy, powoduje absencję w pracy).

 

Dlaczego te objawy są niebezpieczne?

Ból tego typu może być objawem szpiczaka plazmocytowego.  Jest to choroba stosunkowo  rzadka  występuje z częstością ok. 4-5 przypadków na 100.000 osób w ciągu roku (obejmuje obecnie w  Polsce ok. 10.000 osób). Dotyczy głównie osóby  pomiędzy 60-tym a 80-tym rokiem  życia. Jednak nie każdy ból kręgosłupa to od razu szpiczak.  Tak więc należy zwrócić uwagę czy bólowi kręgosłupa ,w szczególności występującego w porze nocnej, towarzyszy spadek masy ciała, wysokie wykładniki stanu zapalnego (OB powyżej 100) oraz inne czasami banalne objawy, jak częste infekcje, zwłaszcza i dróg oddechowych oraz  utrata apetytu i  senność. Te objawy zwane „czerwonymi flagami”  są pewnym alarmem dotyczącym Państwa stanu zdrowia .

 

Do kogo mam się zgłosić gdy mam takie objawy?

Dla Państwa pierwszą instancją odpowiedzialną za pokierowanie jest lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej, czyli lekarz pierwszego kontaktu.